Σάββατο 20 Νοεμβρίου 2010

Οριακές στιγμές Ι

Φωτογραφία Άρη Μπιζιρτσάκη


Οι Οριακές στιγμές Ι είναι ένα Πολιτιστικό Πρόγραμμα με άξονες τη Δημιουργική Γραφή και το Θέατρο (αρχαίο και σύγχρονο) που εκπόνησαν οι:
  • Α. Μυλωνά, φιλόλογος,
  • Ν. Πούλιου, καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και Χορού και
  • τα παιδιά της Κατεύθυνσης Θεάτρου-Κινηματογράφου της Γ΄ Γυμνασίου (Τζένη Αλσούλα, Βιολέτα Βασιλειάδου, Αλεξάνδρα Βλάχου, Σοφία Κυζερίδου, Βαγγέλης Κωστέας, Ελένη Μαβίδου, Σοφία Ντιάγκα, Δήμητρα Παγώτη, Τατιάνα Πανταζή, Μαρία Παπαδοπούλου, Δανάη Χατζηαναγνώστου)
στο Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο - Λ.Τ. Αμπελοκήπων τις σχολικές χρονιές 2009-2010 και 2010-2011 με σκοπό τη σύγχρονη και βιωματική προσέγγιση του αρχαίου δράματος. ("Ποια μπορεί να είναι μια  σύγχρονη εκδοχή της Αντιγόνης;", "Υπάρχει, άραγε, η Ιφιγένεια του 21ου αιώνα;"). 


Αντιγόνη τ’ όνομα μου

Αντιγόνη τ’ όνομα μου, δυστυχία οι στιγμές μου.
Πόνος, θλίψη.
Γιατί να υποφέρω τόσο;
Για ποιο κακό πληρώνω; 
Σ’ αγαπώ, αδελφέ μου.
Είναι κακό, λοιπόν, η αγάπη;
Τι είναι η αγάπη;

Με λένε Ιφιγένεια

 Το ξέρεις πως με σκοτώνεις.
 Το ξέρεις, έτσι δεν είναι;
 Αλίμονο, πώς να μην το γνωρίζεις; 
 Με θυσιάζεις για τα δικά σου θέλω.
 Για τα δικά σου συμφέροντα.
 Μου στερείς τη χαρά της ζωής.
 Καταραμένοι, λοιπόν, όσοι φταίνε.
 Καταραμένοι όλοι.
 Όχι όμως κι εσύ. Εσένα, παρ’ όλο το θάνατο που  μου δίνεις, εγώ η Ιφιγένεια…
 …σ’ αγαπάω.

(Αποσπάσματα από τα κείμενα των παιδιών)

                         
Σημ. 1: “Οριακές εμπειρίες ονομάζονται μερικές επείγουσες καταστάσεις «που προσφέρουν ένα παράθυρο προς κάποια βαθύτερα υπαρξιακά επίπεδα” (Irvin D. Yalom, Η μάνα και το νόημα της ζωής, μετάφραση Ευαγγελία Ανδριτσάνου – Γιάννης Ζέρβας, Άγρα, Αθήνα 2007).

Χρονικό   

            Στην αρχή ήταν ένα σχολείο, το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο Αμπελοκήπων, ένα μάθημα, το μάθημα της Δημιουργικής Γραφής  και μία τάξη, οι έντεκα μαθητές και μαθήτριες της Κατεύθυνσης Θεάτρου – Κινηματογράφου της Γ΄ Γυμνασίου. Α, ναι και μία φιλόλογος, η Αλεξάνδρα Μυλωνά που πρότεινε στα παιδιά να ερμηνεύσουν την Αντιγόνη του Σοφοκλή και την Ιφιγένεια στην Αυλίδα του Ευριπίδη, γράφοντας δικά τους βιωματικά κείμενα στο πλαίσιο ενός θεατρικού εργαστηρίου. Τα παιδιά δέχτηκαν και η δημιουργική περιπλάνηση στον κόσμο της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας ξεκίνησε.
Ανάγνωση και συζήτηση στην τάξη με την Τζένη, τη Βιολέτα, την Αλεξάνδρα, τη Σοφία, την Ελένη,  την (άλλη) Σοφία, την Τατιάνα, τη Δήμητρα, τη Μαρία, τη Δανάη και το Βαγγέλη, αλλά και θεατρικές ασκήσεις  και γραφή στην αίθουσα θεάτρου. Η ομάδα δένεται.
Η γραφή όμως που γεννιέται απ’ το θέατρο ζητά να επιστρέψει σ’ αυτό. Έτσι αρχίζουν οι δοκιμές για το θεατρικό δρώμενο Οριακές στιγμές Ι, που βασίζεται στη δουλειά του θεατρικού εργαστηρίου που έχει προηγηθεί. Η καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και Χορού, η Νίκη Πούλιου στηρίζει κινησιολογικά την προσπάθεια. Η ενέργεια της ομάδας γιγαντώνεται.  

Στην ομάδα παιδιών και καθηγητριών προσχωρεί η εκπαιδευτικός θεάτρου και ηθοποιός Τριανταφυλλιά Δημοπούλου, που οδηγεί τα παιδιά στην περιπέτεια της κινηματογράφησης μέρους του υλικού που έχει παραχθεί. Η ενέργεια μεταλλάσσεται.

Το θεατρικό δρώμενο παρουσιάζεται σε κλειστό χώρο. Αρχικά εντός σχολείου στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου  (27.3.2010, αίθουσα θεάτρου) και στη συνέχεια εκτός σχολείου στις εκδηλώσεις του Ιδρύματος των Φίλων της Μελίνας Μερκούρη (15.3.2010, ΔΕΘ), αλλά και στα 45α Σχολικά  Δημήτρια (30.9.2010, Άνετον). Ο κύκλος των παραστάσεων των Οριακών στιγμών Ι κλείνει (;) με τη δίγλωσση −μετά τη μετάφραση του κειμένων στ’ αγγλικά από την καθηγήτρια Εικαστικών και Ιστορικό Τέχνης Ελένη Δροσοφορίδου− παράσταση στην Αρχαία Αγορά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης (1.10.2010, Ρωμαϊκό Ωδείο). Οι Οριακές στιγμές Ι αποκτούν οικουμενική ενέργεια και διάσταση.

                                                                                

Το Πολιτιστικό Πρόγραμμα Οριακές στιγμές Ι παρουσιάζεται στο πλαίσιο των διδακτικών προτάσεων της εκπαιδευτικής ομάδας Πρόταση. Το προλογίζει η εκπαιδευτικός δράματος/θεάτρου Άβρα Αυδή (29.9.2010, Ιανός Θεσσαλονίκης).

 

Η γραφή των παιδιών κερδίζει το Γ΄ Βραβείο Ποίησης στον 3ο Μαθητικό Ποιητικό Διαγωνισμό της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Δήμου Θεσσαλονίκης με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (11.10.2010, Κεντρική Δημοτική Βιβλιοθήκη).                                                    
                                                                                                                                                        
                                                                                             
Η ταινία που έχει στο μεταξύ δημιουργηθεί με τίτλο Οριακές στιγμές προβάλλεται στην τελική εκδήλωση του σχολείου, στη 2η Διημερίδα για τον Κινηματογράφο στην Εκπαίδευση «Με μια κάμερα στο χέρι» (15.10.2010, Ολύμπιον) και στην Ημερίδα για τ’ Ανθρώπινα Δικαιώματα (9.11.2010, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας). Τέλος, αναρτάται στο Διαδίκτυο.

Οι Οριακές στιγμές Ι πια ταξιδεύουν στο χώρο και το χρόνο και εμείς που δουλέψαμε σ’ αυτές, παιδιά και καθηγήτριες κρατάμε τις αναμνήσεις μας απ’ αυτές αλλά και την ενεργή και ουσιαστική σχέση που κατακτήσαμε ως πυξίδα για ένα ανοιχτό Καλλιτεχνικό Σχολείο με δράσεις πρωτότυπες και δημιουργικές σε πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού και  συνεργασίας.
Ευχαριστούμε τη Διευθύντρια και όλους τους καθηγητές του σχολείου  για τη στήριξη της προσπάθειας.

                                                                                                                                                        Αλεξάνδρα Μυλωνά
                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    
Σημ. 2: Για το πλήρες κείμενο, τη μεθοδολογία, περισσότερες φωτρογραφίες και video: http://gym-kall-ampel.thess.sch.gr/